پایان نامه سیر و سیاحت در قرآن

مقدمه

« فسیروا فِی الارضِ فَانظُروا كیفَ كانَ عاقبةُ المُكذِّبینَ»

ستایش خداوندی را كه بندگانش را به وسیله كتاب هدایت از ضلالت و گمراهی به روشنی و سعادت رهنمون شد، و پیوسته او را به سیر در آفاق و انفس دعوت كرد تا شاید از این رهگذر با اندیشه و تدبر در احوال اقوام گذشته راه شایستة خویش را به درستی دریابد.

و سلام و صلوات بر محمد مصطفی خاتم النبیین آن خورشید هدایت گر و تبیین كنندة آیات وحی. آن بزرگ مرد عالم بشریت، كه جهان تا ابد مدیون تلاشهای بی دریغ اوست.

سیر و سیاحت می تواند یكی از بهترین عوامل شناخت خداوند در زمین به شمار آید زیرا كه در پرتو سیر و سیاحت شگفتیهای بدیع آفرینش در نظر انسان ظهور و بروز پیدا كرده و حقایقی بر او آشكار می شود كه ماحصل آن تدبر و تفكر در جهان خلقت و آفرینش است. و در این مرحله است كه انسان لب به ستایش خداوند سبحان گشوده به یگانگی او اعتراف می كند.

و چه چیز برای انسان موحّد از رسیدن به الی الله بالاتر و ارجمندتر می تواند باشد؟

فهرست مطالب

كلیات

مقدمه .....................................................................................................................

تعریف موضوع .......................................................................................................

اهمیت موضوع ........................................................................................................

پیشینه موضوع .........................................................................................................

سوال اصلی..............................................................................................................

فرضیه ....................................................................................................................

سوال های فرعی .....................................................................................................

روش تحقیق ...........................................................................................................

محدودیت های تحقیق .............................................................................................

پیشنهادات ..............................................................................................................

چكیده ....................................................................................................................

تعریف مفاهیم ........................................................................................................

1- سفر ..................................................................................................................

2- سیر ...................................................................................................................

3- سیح ..................................................................................................................

4-  نفر ..................................................................................................................

5- هجرت...............................................................................................................

فصل اول: دیدگاه قرآن نسبت به سیر وسیاحت

پیشگفتار .................................................................................................................

الف ) اهمیت و ضرورت سیر در قرآن كریم ...........................................................

1- اتمام حجت .......................................................................................................

2- هدایت بخشی ....................................................................................................

3- پند و اندرز برای مومنان ......................................................................................

4- آیینه عبرت ........................................................................................................

ب) مخاطبان سیر در قرآن كریم ..............................................................................

1- آل عمران  /137..................................................................................................

2- انعام /11............................................................................................................

3- یوسف (ع) /109.................................................................................................

4- نحل /36............................................................................................................

5- حج /46.............................................................................................................

6- نمل /69.............................................................................................................

7- عنكبوت /20.......................................................................................................

8- روم /9...............................................................................................................

9- روم /42.............................................................................................................

10- فاطر /44..........................................................................................................

11- غافر /21..........................................................................................................

12- غافر /82..........................................................................................................

13- محمد (ص) / 10..............................................................................................

-         نتیجه ................................................................................................................

فصل دوم : اهداف و مصادیق سیر وسیاحت

مقدمه .....................................................................................................................

1- مشاهدة آیات و نشانه های الهی در مخلوقات و مصنوعات ....................

الف – سیر آفاقی ....................................................................................................

-         سیر و مشاهده آسمانها و زمین ............................................................................

-         سیر آفاقی برای مشاهده صنع الهی ......................................................................

الف ) توجه به خلقت شتر .......................................................................................

ب ) زنبور عسل ......................................................................................................

-         زنبور عسل حیوان متمدن ....................................................................................

-         زنبور عسل و تولید نسل ....................................................................................

-         ساختمان جسمانی زنبور عسل ............................................................................

ب) سیر انفسی .......................................................................................................

-         سیر و تدبر در چگونگی به وجود آمدن انسان و مراحل وجودی او ........................

2-    عبرت ............................................................................................................

-         مطالعه تاریخ نوعی سیر ....................................................................................

الف ) تاریخ چیست؟ ..............................................................................................

ب ) نقش تاریخ در زندگی انسانها ............................................................................

ج ) تاریخ از دیدگاه قرآن كریم ................................................................................

-         سیر و عبرت گرفتن از اقوام پیشین ...................................................................

-          چرا سرگذشت پیشینیان عبرت انگیز است؟ ......................................................

-         فواید سیر در تاریخ وعبرت از گذشتگان............................................................

1-    كسب تجربه .....................................................................................................

2-    تربیت ..............................................................................................................

3-    هدایت .............................................................................................................

4-    كشف عوامل موثر در تعالی و انحطاط جوامع گذشته ............................................

الف ) عدالت و بی عدالتی .......................................................................................

ب ) اتحاد و تفرقه ..................................................................................................

ج ) اجرا یا ترك امر به معروف ونهی از منكر ............................................................

د ) فسق و فجور و فساد اخلاق ...............................................................................

-         اقوام منحط شده و علل انحطاط آنها .................................................................

الف ) سیر در احوال قوم عاد ....................................................................................

-         تاریخچه قوم عاد ...............................................................................................

-         دلایل انحطاط و هلاكت قوم عاد ........................................................................

-         سرانجام قوم عاد ...............................................................................................

-         هلاكت قوم عاد درس عبرتی برای دیگر اقوام ......................................................

ب ) سیر در احوال قوم ثمود.....................................................................................

-         چرا قرآن قوم عاد و ثمود را مثال می زند؟ ...........................................................

ج ) سیر در احوال قوم سبأ........................................................................................

-         هلاكت به خاطر كفران نعمت .............................................................................

3- علم ................................................................................................................

-         سیر و تحصیل علم در قرآن كریم .......................................................................

-         سیر و تحصیل علم در روایات ............................................................................

4- جهاد ..............................................................................................................

-         جهاد نوعی سیر .................................................................................................

-         جنگ موته نمونه ای از جهاد ..............................................................................

-         جنگ تبوك جهادی همراه با سیر ........................................................................

5- هجرت ...........................................................................................................

-         هجرت یكی از مصادیق سیر ...............................................................................

-         هجرت از بلاد كفر ............................................................................................

فصل سوم : آداب و بایسته های اخلاقی سفر

-         مقدمه ...............................................................................................................

-         آداب قبل از سفر .............................................................................................

1-    انتخاب مقصد و هدف .......................................................................................

2-     انتخاب همراه ...................................................................................................

3-    رد امانت ..........................................................................................................

4-    انتخاب جانشین و سرپرست ..............................................................................

آداب زمان خروج ..................................................................................................

1-    تعیین زمان خروج .............................................................................................

2-     آغاز سفر با دعا و صدقه ...................................................................................

آداب حین سفر ......................................................................................................

1-    انتخاب رهبر .....................................................................................................

2-    اخلاق در طول سفر ...........................................................................................

آداب رسیدن به مقصد ...........................................................................................

-         به جای آوردن شكر ...........................................................................................

-         انتخاب مكان مناسب ..........................................................................................

نتیجه ......................................................................................................................

فهرست منابع ..........................................................................................................