طرح توجیهی روغن نباتی شاد گل

طرح توجیهی روغن نباتی شاد گل در 58 صفحه ورد قابل ویرایش

مقدمه

   روغنها و چربی های خوراكی بخش عمده ای از تركیب مواد غذایی و غذای مصرفی روزانه را به خود اختصاص می دهند . رشد سریع جمعیت و نیاز به افزایش هر چه بیشتر تولید از یك سو و عدم استقلال صنایع روغن كشور از برخی لحاظ نظیر مواد اولیه ، ماشین آلات و یا كاتالیست ، خاك رنگبر و غیره از سوی دیگر ، مشكلات روز افزونی را سبب شده است كه حل آنها منوط به انجام فعالیت های گسترده و تلاش بیشتر از جانب محققین ، متخصصین و مسئولین امر در این زمینه است .

   روغن كشی از دانه های روغنی به وسیله چرخهای اعصاری در ایران ، از قرنها پیش مرسوم بوده و بیشتر مصرف دارویی داشته است . مصرف روغن نباتی به عنوان یك ماده غذایی به همراه دیگر محصولاتی نظیر برنج و آرد ، از سال 1325 معمول شده است .

    مردم ایران در بدو امر با اكراه و از روی ناچاری به استفاده از روغن نباتی مبادرت می نمودند و آن را فاقد مواد مورد نیاز بدن دانسته ، حتی مصرف آن را مضر می دانستند ، تا این كه به تدریج با آگاهی از تركیبات و خواص مواد تشكیل دهنده روغن نباتی ، به مصرف آن روی آوردند و در بسیاری موارد آن را بر روغن حیوانی نیز ترجیح دادند . روغن نباتی در حال حاضر به اشکال جامد ، مایع و مارگارین مورد مصرف قرار  می گیرد ، كه نوع جامد آن به علت قابلیت نگهداری طولانی تر ، بالاتر بودن نقطه ذوب و همچنین بهبود در پلاستیسیته روغن های قنادی و مارگارین . البته روغن جامد باعث بهتر شدن طعم و بوی روغن می گردد ، مورد استفاده بیشتری دارد . در مقابل ، نوع مایع آن دارای ارزش تغذیه ای بالاتری است . مصرف این فرآورده ی غذایی ، سالیانه رو به افزایش بوده ، كه می توان از علل آن ازدیاد جمعیت ، افزایش درآمد ، بالا رفتن میزان شهر نشینی و حتی عادت به مصرف و . . . را نام برد .

    می باید از هم اكنون با توجه به فاكتورهای مختلفی ، نظیر : رشد جمعیت ، رشد مهاجرت و تغییر سلیقه ، رشد درآمد و . . . با برنامه ریزی صحیح كه در درجه اول از مواد اولیه شروع می شود ( دانه های روغنی ) ، اقدامات مقتضی را جهت نیل به خودكفایی به عمل می آورد . لازم به ذكر است در گذشته در هیچ سالی وابستگی كشور به روغن خام كمتر از 80% نبوده است .

1-1- هدف پروژه

هدف پروژه تصفیه و تولید روغن نباتی جامد به میزان  3000 تن در سال در دو  شیفت كاری و رفع نیاز های مختلف این محصول در كشور و گام در جهت خودكفایی و همچنین صادرات به بازارهای هدف و در نتیجه افزایش توان اقتصادی کشور  می باشد

1-2- محل اجرا : شهرستان نیشابور- شهرک صنعتی خیام

1-3- تعداد كاركنان : 108 نفر

1-4- سوابق ثبتی مجری طرح

شركت  شادگل در تاریخ 28/2/1378تحت شماره1135درنیشابوربه ثبت رسید .

این شركت با مسئولیت محدود و سرمایه 000/000/000/3 ریال شروع به فعالیت كرد .

1-5- سوابق تجربی و علمی مدیران

1-6- مجوزات قانونی

موافقت اصولی به شماره 28084/2 به نام شركت توسط وزارت صنایع جهت تولید میزان  000/30 تن روغن توسط وزارت صنایع ومعادن ( نمایندگی صنایع و معادن نیشابور ) جهت تولید میزان  30000 تن روغن نباتی جامد در سال صادر شده و در تاریخ  . . . تمدید گردید .

    با توجه به اقداماتی كه توسط مجریان طرح از نظر پیشرفت امور ساختمانی و برخی از قسمتهای كارخانه به عمل آمده بود ، چند ماه بعد پروانه تأسیس كارخانه صادر و اعتبارات اولیه آن از تاریخ صدور به مدت یك سال تعیین و تمدید شد .

    لازم به ذکر است که این اعلامیه تاسیس به نام آقای محمد عظیمی سورانی  صادر گردیده است.   

-1- مواد اولیه مورد نیاز :

با توجه به مطالب فصل اول مواد اولیه مورد نیاز عبارتند از :

روغن دانه وكنجاله سویا،آفتابگردان،پنبه،گلرنگ،كلزا،كنجد،بادام زمینی و . . . اسید فسفریك ، سود ، خاك رنگبر ، آب ، گاز هیدروژن ، بتا كاروتن ، آنتی اكسیدانت ، اسانس ، كاتالیست نیكل ، ورق گالوانیزه با روكش قلع .

اصلی ترین ماده اولیه تولید این واحد روغن خام می باشد . روغن های خام مورد استفاده در این واحد تولیدی عبارتند از روغن خام سویا / آفتابگردان / كلزا / تخم پنبه و . . . در حدود 80 %  از روغن خام مصرفی با توجه به سیستم جامد سازی در كارخانه روغن سویا  بوده و20 % باقیمانده آن مربوط به سایر روغن ها     می باشد . كه عملاً با توجه به میزان افت روغن های مختلف قیمت ها در یك سطح می باشند .

3-2- میزان نیاز به مواد اولیه ( برای هر تن محصول )

3-3- منابع تهیه مواد اولیه

     میزان روغن خام استحصالی از دانه های روغنی كه در كشور تولید می گردد ،  حدود 10 % نیاز كل مصرف كشور را تأمین و مابقی آن به صورت واردات از كشورهای آرژانتین ، برزیل و . . . تهیه می گردد .در حال حاضر مقدار 60 % از روغن خام مصرفی كشور توسط وزارت بازرگانی خریداری و در اختیار كارخانه جات تولید كننده روغن نباتی قرار می گیرد . كه به صورت حق العمل كاری به منظور تولید و توزیع در سیستم كالا برگ در اختیار شركت بازرگانی دولتی قرار داده می شود .

     از سایر مواد اولیه خاک رنگبر ، کاتالیست نیکل ، بتا کارون و ورق حلب محل تامین خارجی داشته و بقیه از داخل کشور تامین میشود .

3-4- بررسی فرایند های تولیدی و انتخاب تكنولوژی بهینه

    تصفیه فرآیندی برای جداسازی ناخالصی ها از روغن های خام می باشد . در جریان تولید روغن های خام توسط هر یك از روش های استخراج معمول صنعتی مقداری از مواد غیرگلیسیریدی به روغن واردمی شود . این ناخالصی ها طی یك سلسله عملیات كه به طور كلی تصفیه نامیده می شود از روغن خارج می شوند .

وجود ناخالصی های نامطلوب در روغن سبب تیرگی / كف كردن / دود كردن تشكیل رسوب در هنگام حرارت دادن روغن / كاهش پایداری روغن در مقابل اكسیداسیون و سایر واكنش های می شود كه در جریان فرایند روغن مشكلاتی را به وجود آورده و از كیفیت محصول نهایی می كاهد . این ناخالصی ها شامل اسیدهای چرب آزاد / فسفاتید ها / و سایر مواد صمغی / مومها / رنگدانه ها / پر اكسید ها و مواد معطر فلزات كمیاب و غیره هستند .

هدف از تصفیه روغن زدودن ناخالصی های نامطلوب از روغن است به نحوی كه كمترین آسیب به گلیسیرید ها رسیده و افت روغن به حداقل ممكن برسد . تصفیه روغن شامل صمغ گیری (Degumming  ) / تصفیه قلیایی ( Alkali Refining ) / بی رنگ كردن ( Bleaching  / بی بوكردن (Deodorizati ) است.موم گیری( Dewaxing)/ و زمستانه كردن(Winterization ) فرایندخاص برای بعضی روغنهای مایع است.كه درسرما(حرارت یخچال) ه دلیل رسوب مومها وتری گلیسیرید ها ی دارای نقطه ذوب بالا ( نظیر استئارین ) شفافیت خود را از دست می دهند . همچنین از آنجا كه در گذشته مردم به استفاده از روغن جامد عادت داشته و به دلیل استفاده فراوان این روغن در صنایع غذایی مختلف یكی دیگر از فرایند های متداول علاوه بر مراحل تصفیه فرایند هیدروژناسیون روغن به منظور تولید روغن جامد می باشد .