مقاله بررسی چگونه گواهینامه ایزو بگیرم

مقاله بررسی چگونه گواهینامه ایزو بگیرم در 45 صفحه ورد قابل ویرایش  

مقدمه

بررسی تاریخی كشورهای توسعه یافته حاكی از  این است كه به منظور رشد اجتماعی و ارتقاء سطح آگاهی و رفتار جامعه استاندارد سازی و وضع قوانین و مقررات و نظارت بر اجرای صحیح آنها همواره از اولویت برخوردار است.

استاندارد سازی مدیریت و فعالیتهای مدیران بعنوان یكی از راههای موفقیت كشورهای توسعه یافته قلمداد شده و حركت وسیع در سطح كشورمان به منظور استاندارد كردن مدیریت با استفاده از استانداردهای ایزو بیانگر تحولات اساسی در مقوله مدیریت است. استانداردهای ایزو بعنوان استانداردهای تحول سازمانی و بهبود وضعیت اجتماعی سازمانها از مدلهای اجرایی مهمی است كه درسطح سازمانهای تولیدی و خدماتی بكار گرفته می‎شود.

شفاف سازی اطلاع رسانی واقعی ایجاد نظام پاسخگو و احترام به تك تك اعضاء جامعه نیازمند تدوین و اجرای دقیق قوانین است هیچ جامعه ای به رشد نرسیده است مگر آنكه انقلاب را ازدوران شروع كرده باشد تحول سازمانی آگاهی كاركنان نسبت به اهداف سازمان و جامعه و حركت به سمت تعالی جامعه و سازمان نیازمند ایجاد یك نظام مدیریت مقتدر و حمایت مدیران از حركتهای بهبود كیفیت میباشد.

ایزو چیست ؟

ایزو فرآیند تولیدی یك كالا میباشد، سازمان بین المللی استاندارد ایزو مقر آن در ژنو سوئیس می‎باشد در 24 فوریه 1947 به منظور یكپارچه كردن استاندارد در سراسرجهان ایجاد تسهیلات درتجارت بین المللی و حمایت از تولید كننده و مصرف كننده و توسعه همكاری عمل تكنولوژیكی اقتصادی و با عضویت 25 كشور تاسیس شد. به دنبال پیوستن تدریجی سایر كشورهای جهان این سازمان در حال حاضر دارای 132 عضو شامل 90 عضو اصلی و 34 عضو مكاتبه ای و 8 عضو مشترك می‎باشد كه موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از جمله اعضای اصلی آن می‎باشد.

در حال حاضر تعداد استانداردها 11950 مورد می‎باشد كه توسط 2856 كمیته وزیر كمیته و بیش از سی هزار كارشناس تدوین گردیده است.

سازمان بین المللی استاندارد تحت عنوان مدیریت كیفیت و تضمین كیفیت آغاز و در سال 1987 پس ازبحث و بررسی های علمی و تخصصی گسترده و تائید پیش نویسهای تهیه شده، توسط كشورهای عضو این كمیته فنی به صورت مجموعه ای مشتمل بر شش استاندارد و از سوی دبیرخانه سازمان بین المللی استاندارد منتشر گردید.

استانداردهای سری ایزو می گوید كه كیفیت محصول فقط از طریق كنترل و بازرسی فنی بازرسی صد در صد به صورت پیوسته تأمین نیست بلكه كیفت باید در فرآیند تولید و آنهم در تمامی بخشهای یك سازمان (كارخانه یا شركت) از جمله بخشی طراحی، بخش تداركات، بخش تولید، بخش كنترل كیفیت، بخش آموزش و امثالهم خلق و بوجود می‎آید و استانداردهای سری ایزو 9000 در زمینه كیفیت گفتگو می‎كند ولی نه فقط كیفیت محصول نهایی بلكه كیفتی عملكرد صحیح تمامی بخش های یك سازمان كه در مجموعه در كیفیت محصول یا خدمت عرضه شده توسط یك سازمان یا به عبارتی دیگر در كیفیت كل سازمان تجلی می یابد.

تدوین استانداردهای ایزو در مورد مدیرتی كیفیت و تضمین كیفیت در اواخر دهه هفتاد با بهره گیری از استاندارد انگلستان به شماره 5750 و سایر استانداردهای كیفیت و صنایع نظامی و هسته ای طراحی شده است.

موسسه استاندارد ملی امریكا (ANSI) نماینده ایالات متحده امریكا است.

تاریخچه ایزو در ایران:

ایزو كمتر از یك دهه می‎باشد كه در ایران شروع گردیده است. چندی است كه در كشور ما ایران مساله ی مدیریت كیفیت دارای اهمیت شده است واحدهای تولیدی یا خدماتی می خواهند فراورده هایی با كیفیت بهتر از قبل ارایه كرده كیفیت آنها را تضمین كنند موج پیشرفتهای روز افزون دانش و فن آوری و رقابت در كیفیت و تلاش در دستیابی به مدیریت و كیفیت فراگیر به ایران نیز رسیده است موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در حال حاضر در 128 كمیته وزیر كمیته عضو فعال و در هر 101 كمیته ناظر بوده و مسئولین دبیرخانه كمیته های فنی شوینده ها، كودهای شیمیایی، فرآورده های بهداشتی و آرایشی و كمیته فرعی واژه شناسی اطلاعات و اسناد را نیز به عهده دارد.

مجموعه استانداردهای ایزو 9000 چه هستند .

مجموعه استانداردهای ایزو 9000 در سال 1987 بوجود آمدند در سالهای قبل از بوجود آمدن ایزو 9000 مفاهیم كیفیت كاملاً گیج كننده شده بودند. معنی واژه ی سیستم كیفیت به دفعات تغییر می كردو گاهی از كشوری به كشور د یگر و حتی در داخل یك كشور مشكل آفرین بود. در این دوران دولتها و صنایع هر روز بیش از پیش اهمیت توجه به پیشرفت و بهبود كیفیت را بعنوان عامل موفقیت در رقابت دریافتند . در نتیجه استانداردهای كیفیت بسیاری توسط موسسه ها شركتهای خصوصی و صنایع بوجود آمدند. اگر چه شباهتهایی در این استانداردها وجود داشت اما متابعت از آنها بسیار دشوار می نمود  و بوضوح نیاز به تدوین استاندارد در سطح جهانی احساس می شد.

بدین منظور ایزو یك كمیته فنی با عنوان TC176 برای كیفیت بوجود آورد. نتیجه‎ی تلاش این كمیته مجموعه استانداردهای سیستم مدیریت كیفیت ایزو 9000 بود. نیاز برای داشتن یك سیستم مدیریت كیفیت مؤثر را تعریف می كنند. این استانداردهای كاربردی پیشنهادی كیفیت، می‎تواند برای هر موسسه خواه تولیدی باشد یا خدماتی اجرا شوند. نیازمندیهای استاندارد ساده و صریح هستند.

اهداف استانداردهای ایزو 9000 شامل پنجح سند زیر هستند

ایزو 9000 استانداردهای مدیریت كیفیت و استاندارد تضمین كیفیت خطوط راهنما برای انتخاب و استفاده از این سند راهنمای استفاده از دیگر استانداردهای مجموعه است و واژگان كلیدی را تعریف می كند.

ایزو 9001: سیستمهای كیفیت مدلی برای تضمین كیفیت در طراحی توسعه، تولید، نصب  و ارایه خدمات سند قراردادی نیازمندیهای سیستم كیفیت، برای استفاده به هنگامی كه یك تولید كننده باید تواناییهایش را در طراحی، تولید، نصب و راه اندازی و حمایت ازیك محصول یا خدمات نشان دهد.

ایزو 9002: سیستمهای كیفیت - مدلی برای تضمین در تولید، نصب وراه اندازی سند قراردادی نیازمندیهای سیستم كیفیت، برای استفاده به هنگامی كه یك تولید كننده باید فقط توانایی های تولید و نصب و راه اندازی محصول یا خدمات را نشان دهد. برخلاف ایزو 9001 و 9002 هیچ گونه نیازمندی برای كنترل طراحی یا ارایه خدمات ندارد و ایزو 9002 استاندرادی است كه بصورتی بسیار گسترده مورد استفاده قرار می‎گیرد.

فهمیدن آنچه  لازم است

برای بدست آوردن و حفظ تعهد مدیریت مورد نیاز مدیریت باید آنچه در مورد زمان ، كاركنان و هزینه ها لازم است كاملاً بشناسد و از غافلگیر شدن بپرهیزد. یكی از شایعترین ركودها در جریان دریافت گواهینامه زمانی رخ می‎دهد كه یك شركت بدون آگاهی كامل از تعهد مورد نیاز، تصمیم به پیگیری دریافت گواهینامه می‎گیرد. پس از این اقدام برای دریافت گواهی انجام گرفته و علنی شده باشد  آشكار می‎شود كه نیازمندیها از آنچه كه انتار می رفت بسیار فراتر است.

آنگاه شركت سعی می‎كند كه به رضایت نسبی برسد كه معمولاً منجر به توقف در فرایند دریافت گواهینامه درسیستم كیفتی می گردد. در بدترین حالت اقدام با دریافت گواهی بعنوان فكری بد كنار گذاشته می‎شود.

دریافت گواهی چه مدت طول خواهد كشید؟

مدیریت باید نسبت به تعهد زمانی لازم آگاه باشد حتی برای سازمانهایی كه سیستمهای كیفیت موجود در آنها كارا و كامل هستند، روند دریافت گواهی ایزو معمولاً به سرعت انجام نمی‎شود. مدیریت همچنین باید بداند كه این كار، تكالیفی یكباره نیست. استانداردهای ایزو نیاز به اقدام پیوسته برای بازنگری و بهبود سیستم كیفیت جامع دارد.

تجربه بدست آمده از سازمانهای گوناگون با اندازه های مختلف كه فراورده ها و خدمات گوناگون دارند نشان می‎دهد كه معمولاً زمانی بین 12 تا 18 ماه برای فعالیت دریافت گواهینامه لازم است. البته زبان بندی بستگی زیادی به عواملی چون كامل بودن سیستم كیفیت موجود، میزان انگیزه، روش انتخابی، وضع مستندسازی موجود و منابع بكار گرفته شده دارد. اگر چه زمان لازم می‎تواند با استخدام مشاوران یا گماردن منابع اختصاصی به فعالیت كاهش یابد، اما كیفیت اجرای آن ممكن است مشكلاتی ایجاد كند. تلاش برای پالایش سیستمهای متعدد در زمانی كوتاه معمولاً به سردرگمی ، درك ناكافی و عدم اطاعت تمامی نیروهای كار منجر خواهد شد بهتر است روشی قانونمند كه درك كامل فرایندها و روندها و اجرای آنها را پس از ایجاد تضمین كند بكار گرفته شود. انتظار انجام این فعالیت در چارچوب زمانی 12 تا 18 ماه قابل قبول است. این زمان بندی سازمان را تحت فشار قرار می‎دهد اما اجرایی كارا و مؤثر را بدنبال دارد.

دریافت گواهینامه چقدر هزینه دارد؟

مدیریت باید آنچه را كه بصورت هزینه های مستقیم و هزینه فعالیتهای داخلی منظور می گردد درك كند دوباره هزینه كردن بستگی زیادی به روش دارد، اگر چه ممكن است برای كوتاه كردن زمان اجرای برنامه و كاهش فشار روی منابع  داخلی، مشاورانی بكار گیرید یا افراد بیشتری برای اقدام به دریافت گواهی اختصاص دهید، اما چنین روشهای بطور چشمگیری به هزینه ی اقدام می افزایند. از سوی دیگر مشاركت نیروی كار با مسئولیتهای شغلی فعلی زمان اجرا را افزایش داده اما هزینه ها را بطورچشمگیری كاهش دهد. نظرات موافقان و مخالفان هر روش باید ارزیابی گردد. راه حل مطلوب احتمالا تلفیق دو روش خواهد بود. اما صرف نظر از روش احتمالا هزینه ها بازدارنده نیستند یك افسانه ی رایج این است كه اجرای ایزو فوق العاده گران است و هزینه آن به ویژه برای شركتهای كوچك مانعی برای اقدام به دریافت گواهی است. این افسانه برخاسته از این نكته است كه هزینه های محاسبه شده شامل مخارج تمام فعالیتهای داخلی است در حالی كه قسمت عمده ای از این برآوردها، واقعاً مخارج اضافی نیستند زیرا در بیشتر موارد كاركنان درگیر با فعالیت دریافت گواهینامه صرف نظر از پیگیری هدف  دریافت گواهی حقوق می گیرند. تمام فعالیتهای لازم برای اجرای استانداردها معمولاً در بین مسئولیتهای شغلی كاركنان قرار می‎گیرد. تنها هزینه واقعی كه بخاطر فعالیتهای دریافت گواهینامه ایزو تحمیل می‎شود دستمزدهای ثبت گواهی و چند مقوله خرید جزیی می‎باشد، براوردی واقع گرایانه از هزینه كل اجرا، دریك واحد تولیدی با 500 كارمند، حدودا 25000 دلار است. اندازه ی سازمان معین تا حدودی بر هزینه ها تاثیرمی گذارد. گر چه هزینه ی دریافت گواهینامه برای یك مجموعه ی چند واحدی بطور چشمگیری بالاتر است اما هزینه ها بصورت خطی افزایش نمی یابند مثلا هزینه های شركتی كه برای دو واحد خود گواهی می‎گیرد، دو برابر هزینه دریافت گواهی برای یك

واحد نیست نكته مهم این است كه مدیریت باید ایده ای كلی و عمومی از هزینه داشته باشد دراین  مرحله برآوردی تقریبی كافی است.

پس از دریافت گواهی ایزو انتظار چه چیزی را داشته باشیم.