مقاله بررسی پیشگیری كننده های تزریقی حاملگی جمعیت و تنظیم خانواده در 23 صفحه ورد قابل ویرایش 

چكیده

روشهای تزریقی یكی از روشهای پیشگیری از حاملگی است كه موقت وطولانی اثر است و بطور منظم بصورت عضلانی تزریق می گردد كه اثربخشی آن حدود 100 درصد است كه DMPA و NET-EN و لیونل از پرمصرف ترین روشها هستند.

كه این روشها با جلوگیری از تخمك گذاری و نامساعد كردن مخاط رحم عمل می كنند و بهترین زمان تزریق آن 5 روز اول قاعدگی است. از عوارض آن تغییرات قاعدگی، افزایش وزن، سردرد، افسردگی و دیگر موارد را می‌توان  نام برد و بطور كلی افرادی كه خونریزی واژینال بدون علت مشخص دارند و یا برای سرطان سینه و سرویكس و رحم دارو دریافت می كنند و یا سابقه آن را دارند نباید از این روشها استفاده كنند این روشها از STI (بیماری منتقله از راه جنسی) جلوگیری نمی كنند.

حاملگی بطور معمول بین 18-12 ماه بعد از قطع DMPA اتفاق خواهد افتاد.

مقدمه :

در حدود 37 سال از كشف داروهای ضدبارداری تزریقی می گذرد و امروز حدود 150 كشور جهان به میزان قابل توجهی از این داروها استفاده می كنن.(16)

حدود 5/1 میلیون نفر در چین و آمریكای لاتین تزریق ماهانه هورمون را به عنوان روش پیشگیری از حاملگی انتخاب نموده اند (17)

داروهای تزریقی كه بیشتر در جهان مورد استفاده اند شامل موارد زیر است:

                 ·  DMPA

                 ·  لیونل

                 · NET-EN

DMPA با نام تجاری دپو- پروورا Noristerateپیشتاز همه این روشهای طولانی اثر تزریقی می باشد. (17)

DMPA در بیش از 90 كشور و NET-EN در بیش از 40 كشور دنیا به عنوان روشهای پیشگیری از حاملگی تائید شده اند.(17)

علاوه بر این روش های تركیبی و كوتاه اثر دیگری نیز وجود دارد كه به طور خلاصه از آنها سخن به میان خواهد رفت.

CICS « تزریقی های تركیبی»

نام وسایل پیشگیری از بارداری تركیبی  تزریقی یا CICS به یك گروه جلوگیری از بارداری هورمونی كمكی اطلاق می گردد كه به وسیله تزریق در عضله داده می‌شود. اصطلاح تركیبی نشان می دهد كه این مواد قابل تزریق شامل پروژسترون و استروژن با هم است.

دو مورد اول تولیدات جدیدی است كه درسرتاسر جهان استفاده می گردد اما مورد سوم بیشتر در برخی كشورهای آمریكای لاتین مورد استفاده قرار می‌گیرد . (11)

علاوه بر این به این تركیبات، تزریقی های كوتاه اثر نیز می گویند كه مقادیر تركیبی و میزان و زمان تزریق آنها را در جدول زیر می تواند دید.

مهلت تزریق CICS رسماً 3 روز است و اگر متقاضی بعد از این مدت آمد 33-27 روز بعد از تزریق قبلی او را آگاه كنید كه تاخیرات در تزریق ریسك حاملگی را افزایش می دهد.(11)

روش های تزریقی طولانی اثر:

مهمترین آمپولهای موجود MPA طولانی اثر Depo-provera است. در این میان نامهای دیگر آمپولهای تزریفی شامل موارد زیر است. (17)

1) دپوپروورا (Depo-provera)                                   2) نوریسترات (Nori Sterat)

3) دپو (Depo)                                                                   4) نت ان NET-EN

5) نوریژست (Norigest)                                             6) شوت The Shot

دپو پروورا (DMPA):

كه با عنوان را ولرا (Depo- Ravolera TM) نیز شناخته می‌شود. یك وسیله پیشگیری از بارداری طولانی مدت است. (12) كه حاوی مدروكسی پروژسترون استات (DMPA) كه مشابه پروژسترون طبیعی كه به وسیله تخمدان در طی نیمه دوم سیكل قاعدگی تولید می گردد، می باشد( 9)

محل و زمان تزریق:

          محل تزریق در سرین یا قسمت بالای عضله بازو به صورت تزریق های منظم هر 13-12 هفته ای می باشد (19)

مقدار تزریق:

          مقدار طبیعی تزریق به میزان 150 میلی گرم می باشد. (3)

مكانیسم عمل:

1)     پیشگیری از تخمك گذاری (14)

2) كلفت و غلیظ كردن موكوس مدخل رحم (سرویكس ) به اندازه ای كه اسپرم نتواند تخمك را بارور كند .(12)‌

3)   تغییر دادن آستر رحم به گونه ای كه هیچ تخم بارور شده ای نتواند لانه گزینی و رشد نماید. (12)

نكاتی در مورد روشهای تزریقی:

            سرطان : وسایل پیشگیری از بارداری ممكن است برخی سرطان ها را بدتر نماید ، خصوصاً اگر سرطان سینه یا سرویكس یا رحم در حال حاضر موجود باشد. استفاده از تزریقی های ماهیانه توصیه نمی شود. البته در صورت داشتن بیماری سینه پیشگیری كننده های هورمونی تركیبی تزریقی هنوز ممكن است انتخاب خوبی باشد اما تست بیشتری ممكن است نیاز باشد.

          دیابت ملیتوس (دیابت شیرین): استفاده از پیشگیری كننده های تركیبی ممكن است باعث یك افزایش معمولاً كم درقند بدن شود و معمولاً بر میزان داروی دیابت تأثیری ندارد.

            سردردهای میگرنی: جلوگیری كننده های تركیبی ممكن است به علت انسداد مایع، باعث بدتر شدن این شرایط شود. هر چند برخی از مردم وقتی از این روشها استفاده می كنند ممكن است سردردهای میگرنی كمتری داشته باشند(13)

لیونل

روش هورمونی زنان و بسیار موثری است كه محتوی دو هورمون استروژن و پروژسترون می باشد .

محل / مقدار / زمان تزریق:

لیونل تزریقی فرم دست ساز استروژن ( استرادیول سیپیونات به میزان 5 میلی گرم ) و پروژسترون ( دپوهدروكسی پروژسترون استات به مقدار 25 میلی گرم) می باشد كه به صورت یك دوره 30-28 روز یكبار به مقدار 5/0 میلی لیتر تزریق عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

باید به خاطر داشت كه بین تزریق های آن نباید بیش از 33 روز فاصله باشد و در غیر این صورت حفاظت در برابر بارداری داده نمی شود.

اولین تزریق طی 5 روز اول دوران قاعدگی نرمال انجام می‌گیرد و یا 7 روز بعد از قطع قرص های ضدبارداری یا 13- 11 هفته پس از قطع DMPA

مكانیسم عمل:

مشابه DMPA می باشد اما كمتر از آن باعث كاهش قاعدگی می‌شود و بازگشت باروری در آن سریعتر است.

درصد كارآیی :

درصورت مصرف درست و به موقع بیش از 99% موثر است اما این روش در برابر بیماریهای STD حفاظتی ایجاد نكرده باید از كاندوم استفاده شود.

اثرات جانبی:

-        دوره های نامنظم قاعدگی طولانی یا كوتاه شدن مدت قاعدگی

-        قطع قاعدگی

-        سردرد

-        قاعدگی و لیونل

-        افزایش وزن ( به طور متوسط 4 پوند در 13 ماه)

-        درد پستان

-        عصبی شدن

قاعدگی ولیونل

 برخی خانم ها قاعدگی منظم دارند و بقیه قاعدگی نامنظم (خصوصاً در ابتدای آن ) و برخی نیز در حین مصرف لیونل دچار قطع قاعدگی می شوند در صورت آمنوره این بدان معنی است كه تخمدان در حال استراحت است و پوشش رحم رشد نمی كند. بنابراین خونریزی قاعدگی ندارد به هر حال پس از قطع لیونل قاعدگی باز می گردد.

منع مصرف

-        بارداری

-        داشتن لخته های خونی

-        فشار خون بالا

-        مشكلات یا بیماری های كبدی

-        داشتن نوعی بیماری قلبی

-        سردرد شدید میگرنی (7)

فهرست

عنوان                                                                                                 

مقدمه

تزریقی های تركیبی

روشهای تزریقی طولانی اثر

DMPA

محل و زمان تزریق

مقدار تزریق

مكانیسم عمل

میزان اثربخشی

شروع تزریق

زمان شروع DMPA در قاعدگی

مادران غیر شیرده

مادران شیرده

مزایا

اثرات جانبی

موارد منع مصرف

بازگشت باروری

علائم مصرف بیش از حد

DMPA و ریسك STI

داروها و DMPA

نكات روشهای تزریقی

لیونل

مكانیسم عمل

اثرات جانبی

قاعدگی و لیونل

منع مصرف

NET-EN

احتمال بارداری

تفاوت با DMPA