مقاله اسكیزوفرنی چیست؟

مقاله اسكیزوفرنی چیست؟

بخشهایی از متن:

اسكیزوفرنی؛ سرطان اعصاب 

اینجا بیمارستان حضرت رسول طبقه هفتم، بخش روانپزشكی است. راهرویی تاریك و ساختمانی قدیمی كه تیرگی اتاق‌هایش تو را به تاریكِ دنیای بیمارانی كه دنیایشان لذت‌بخش نیست سوق می‌دهد. دنیای بیماران اسكیزوفرنی. پا كه به دنیایشان بگذاری یا محو می‌شوی و یا غریبه‌ای كه قصد تهدید آن‌ها را داری. آرام از كنار اتاق‌های بیماران می‌گذرم. در یكی از اتاق‌ها پسر جوانی پشت به پنجره نشسته است و مستقیم نگاه می‌كند به جایی كه عمق‌اش هیچ ارتباطی به عمق نگاه او ندارد. زنی میانسال كنارش ایستاده و موهای پسر را نوازش می‌كند و چیزی زیر لب زمزمه می‌كند شبیه لالایی. متوجه ورودم می‌شود و آغاز گفتگو...

می‌گوید: «پسرم تنها 28 سال دارد. فرزند سوم و آخر خانواده است و دانشجوی انصرافی فیزیك. واز همان روزها كه بیماریش عود كرد، درسش را رها كرد. همیشه خوب درس می‌خواند و با نمرات عالی وارد دانشگاه علوم پایه تهران شد. دوستانش می‌گفتند حسین نابغه است. مسئله‌ای نیست كه نتواند حل كند اما گاه رفتارهایش موجب آزار خواهر و برادر بزرگترش می‌شد. نسبت به آن‌ها سوءظن شدید داشت و حتی گاهی نسبت به من و پدرش. با شدید شدن بیماریش دوران آرامش زندگی ما هم به سر آمد. هر روز ارتباطاتش كمتر می‌شد و از دیگران فاصله می‌گرفت، اول دانشگاه را رها كرد و روابطش را با دوستانش قطع كرد و دیگر طوری شد كه از خانه هم خارج نمی‌شد و دائم تصور می‌كرد كه دیگران قصد دارند او را از بین ببرند و از مغزش سوءاستفاده كنند و در این میان ما هم به دنبال درمان او از روانشناس به روانپزشك و از این دكتر به آن دكتر می‌رفتیم و 6 سال بیماری او مرا تبدیل به زنی 60 ساله كرده‌ است و بستری شدن‌های مكررش در بیمارستان فرصت زندگی را حتی از ما هم گرفته است و تنها امید به اینكه روزی درمان شود ما را وادار می‌كند كه استقامت داشته باشیم».

...

علائم بروز اسكیزوفرنی

دكتر احمد زمانی روان‌پزشك در رابطه با این بیماری‌ می‌گوید: «یكی از علائم اولیه اسكیزوفرنی كناره‌گیری هیجانی و عدم توجه به دنیای خارج است، به طوری كه فرد از محیط فاصله گرفته، با حاد شدن بیماری روابطش دچار مشكل می‌شود. و كناره‌گیری و انزوای اجتماعی شروع می‌شود. همانطور كه می‌دانید انزوای اجتماعی در افراد با اسیكزوفرنی مزمن دیده می‌شود. بطوری كه برخی محققان پی برده‌اند كه اسكیزوفرن‌ها حتی كمتر از افراد بهنجار به سایر مردم نگاه می‌كند ضمن اینكه از نگاه كردن به كسانی كه به‌طور مستقیم به آن‌ها خیره شده‌اند اجتناب می‌كنند. این افراد به ندرت با دیگران وارد صحبت می‌شوند. اسكیزوفرنی یك اختلال بسیار نادری است كه تأثیر زیادی بر روی جریان‌های شناختی و رفتار دارد. به‌طوریكه این افراد دچار هذیان، مشكلاتی در همخوانی افكار و توهم دارند اما همه آن‌ها همزمان ظهور پیدا نمی‌كند. شاید مهم‌ترین مشكل بیماران اسكیزوفرنی استفاده خاص از گفتار آن‌هاست. چون گفتار مختلف بیماران اسكیزوفرنی نیز همراه با تغییرات سریع‌ِ موضوع سخن كه احتمالاً نشانه مراحل فكری آشفته آن‌هاست صورت می‌گیرد. و البته هذیان یكی از ویژگی‌های مهم اسكیزوفرنی است. باورهایی كه اساس واقعی ندارند و در این افراد به خوبی مشهود است. به طور كلی اسكیزوفرنی، به عنوان یك اختلال فكری محسوب می‌شود و آن‌طوریكه ما دریافته‌ایم اسكیزوفرنی ناهنجاری‌هایی در درك، خلق، رفتار حركتی و روابط اجتماعی را در بر می‌گیرد.

...

نحوه عمل مغز در برخورد با بیماری

زیست شناسان با بهره‌گیری از تازه‌ترین پیشرفتهای علمی به نكات مهمی در باره نحوه عمل مغز در شكل دادن به آنچه تلقی دائمی افراد از خویش كه با عنوان "خود" یا "نفس" نامیده می‌شود، دست یافته‌اند.

این یافته‌های تازه می‌توانند تاثیرات گسترده‌ای در تصحیح دیدگاههای معرفتی و روانشناسانه متعارف داشته باشند.

به گفته "تد هیترتون" روانشناس در دانشگاه "دارتموث" واضح‌ترین چیز برای هركس خود اوست. شما به بدن خود نظر می‌كنید و آن را بدن خودتان به شمار می‌آورید. وقتی دستتان را برای برداشتن چیزی به حركت در می‌آورید، می‌دانید كه دست خودتان است. وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوید نیاز ندارید كه از خودتان درباره اینكه چه كسی هستید پرس‌وجو كنید.

"خود" ظاهرا واضح و آشكار است اما در عین حال معماآمیز و رازگونه نیز هست. هیترتون سالها از مطالعه مستقیم این موضوع خودداری ورزیده بود هرچند كه حوزه تحقیق او مسائلی نظیر "كنترل بر خویش" و "حس احترام به خویش" بود.

او می‌گوید: علائق من درباره موضوع "خود" یا "نفس" بودند اما درباره این مساله فلسفی كه نفس یا خود چیست نبود. من از گمانه‌زنی در این‌باره كه معنای این امر چیست خودداری ورزیدم.

اما اوضاع عوض شده است. امروزه هیترتون همراه شمار رو به افزایشی از دیگر دانشمندان مستقیم به تحقیق درباره خود نفس مشغول شده‌اند و در نظر دارند این نكته را مشخص كنند كه مفهوم خود یا نفس چگونه از دل فعالیتهای مغز ظهور می‌كند.

این دانشمندان در چند سال گذشته موفق به مشخص كردن برخی فعالیتها در مغز شده‌اند كه احتمالا در شكل دادن به جنبه‌هایی از خودآگاهی نقش دارند.