جامعه شناسی - فمینیسم - سووشون 472 ص

جامعه شناسی - فمینیسم - سووشون 472 ص جامعه شناسی - فمینیسم - سووشون 472 ص

دسته : علوم اجتماعی

فرمت فایل : word

حجم فایل : 281 KB

تعداد صفحات : 472

بازدیدها : 372

برچسبها : پروژه تحقیق مبانی نظری

مبلغ : 5000 تومان

خرید این فایل

جامعه شناسی فمینیسم سووشون 472 ص

جامعه شناسی - فمینیسم - سووشون 472 ص

 فصل اول

معرفی رویكرد جامعه‌شناسی

پیوندهای جامعه و ادبیات در نگاه نخستین

نخستین تصوری كه از شنیدن تركیب جامعه‌شناسی ادبیات در ذهن نقش می‌بندد، احتمالاً بررسی تأثیر مستقیم رخدادهای اجتماعی مشخصی بر ادبیات یك دوره و به ویژه نمودهای معین آن در آثاری خاص است.

اما حتی پیش از آنكه به سراغ آنچه ناقدان كهنه و نو در این باره گفته‌اند، برویم با تأمل در مجموعة نسبت‌های محتمل میان ادبیات و جامعه می‌توانیم آرام آرام دریابیم كه این ماجرا بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است كه در آغاز می‌پنداشتیم، ببینیم پیوندها و تأثیر و تأثرات متقابل میان دو مفهوم گستردة جامعه و ادبیات چه ابهاماتی در ذهن ما برمی‌انگیزند:

1ـ آیا می‌توان از عكس این نسبت یعنی تأثیر ادبیات بر جامعه نیز سخن گفت؟

2ـ آیا می‌توان این رابطه را تأثیر و تأثری دوجانبه و دیالكتیكی دانست؟

3ـ آیا جامعه مستقیماً بر متن ادبی تأثیر می‌گذرد یا به واسطة تأثیر بر نویسنده؟

4ـ آیا حوادث جامعه مستقیماً براثر ادبی تأثیر می‌نهند یا آنكه حوادث اجتماعی با تحولی كه در فضای فرهنگی و ادبی ایجاد می‌كنند، اثر را تحت تأثیر قرار می‌دهند؟

5ـ آیا نویسنده التزاماً باید تحت تأثیر فضای اجتماعی قرار گیرد یا آنكه در مواردی باید در برابر این تأثیر ایستادگی كند و حتی آن را خنثی و یا دیگرگون سازد؟

6ـ تأثیر جامعه بر ادبیات در قلمرو خود آگاه نویسنده جای دارد یا ناخودآگاه؟

7ـ تأثیر جامعه بر ادبیات به جنبه هنری ـ ادبی متن باز می‌گردد یا اثر از طریق تأثیر بر فضای فكری دوران و ذهنیت نویسنده از جامعه رنگ می‌پذیرد؟

8ـ آیا تأثیرپذیری از جامعه صرفاً در آثار رئال تحقق‌پذیر است؟

9ـ آیا تأثیرپذیری از جامعه محدود به انواع و قالب‌های خاصی است؟ آیا اثرپذیری شعر و داستان با اثر تغزلی و تعلیمی به یك نسبت است؟

10ـ آیا می‌توان از اثرپذیری اجتماعی نظریه‌های ادبی سخن گفت؟

11ـ آیا منظور از جامعه در این تعابیر صرفاً جنبه‌های سیاسی را دربر می‌گیرد؟ آیا تأثیر جامعه به معنای تأثیر حكومت و ایدئولوژی خاصی است؟

12ـ آیا ممكن است تأثیرات اجتماعی در مورد دو نویسنده، یا دو متن متفاوت و یا حتی متضاد باشد؟ آیا ممكن است اثری به گونة منفی و واكنشی تحت تأثیر جامعه قرار گیرد؟

13ـ واقعیت‌های اجتماعی براثر تأثیر می‌نهند یا آرمانهایی كه هنوز تحقق نیافته‌اند؟

14ـ آیا نشانه‌های اثرپذیری اجتماعی اثر ادبی به طور پراكنده در متن منتشر است یا آنكه ساخت كلی متن از جامعه اثر می‌پذیرد؟

15ـ آیا اثر تحت تأثیر و نمایشگر بخش و طبقة خاصی از جامعه است یا می‌كوشد تصویری از همة جوانب اجتماع به دست دهد؟

16ـ آیا اثر با مقطع معینی از جامعه نسبت دارد یا با گستره‌ای تاریخی از اجتماع در ارتباط است؟

17ـ آیا روابط اثر و جامعه به گونه‌ای آشكار مطرح شده است یا به صورتی پنهان و نامستقیم؟

18ـ آیا اثر همواره صرفاً به روایت بی‌كم و كاست فضای جامعه دست می‌زند یا در آن تصرف و اغراق می‌كند و احیاناً با دیدگاهی ناقدانه به آن می‌نگرد؟

19ـ آیا آثار نویسندگانی كه ظاهراً به جامعه توجهی نشان نمی‌دهند، بركنار از هرگونه تأثیر اجتماعی است؟

20ـ آیا نگاه اجتماعی به ادبیات الزاماً به معنای داوری ارزشی و نگاه تعهدآمیز است؟

بی‌تردید با تأمل بیشتر می‌توان بر این پرسش‌ها افزود و یا بسیاری از آنها را به شكلی دقیق‌تر و فنی‌تر مطرح كرد.

مسأله پیوند جامعه و ادبیات بسیار پیچیده و دارای جوانبی گوناگون است و همواره در مباحث نقد ادبی حضور داشته است. در حقیقت گرایش‌های گوناگون جامعه‌شناسی ادبیات یا مكاتب دیگری كه به نحوی با این قلمرو ارتباط یافته‌اند، هركدام به بخش‌هایی از این زمینة پهناور توجه كرده‌اند و در پی پاسخ تنها تعدادی از پرسش‌های بیست گانة پیش گفته، برآمده‌اند.

 


چشم‌انداز تاریخی جامعه‌شناسی ادبیات

گزارش تمام تأملات پیرامون مسائلی كه به گونه‌ای به نسبت جامعه و ادبیات پیوند دارد، به صورتی دقیق، سزاوار و منسجم و در عین حال موجز بسیار دشوار است. تقریباً همة شاخه‌های خرد و كلان نقد ادبی بعدی جامعه‌شناسی نیز دارند. جامعه‌شناسی ادبیات برخلاف بسیاری مكاتب دیگر در یك مقطع معین تاریخی و یك محدودة مشخص جغرافیایی و فرهنگی، دارای سیر تكوین، اوج و افول آشكاری نیست و پیوسته در حال اُفت و خیز و بازگشت به جریان‌های پیشین بوده است. از اینها گذشته مناسبات جامعه و ادبیات چندان عام و گستر است كه می‌توان ادعا كرد هیچ دورة تاریخی‌ای خالی از ذهنیت هر چند مبهم و كلی و نظریه‌ای هرچند خام و نارسا در این باره نبوده است.

به هر روی میكوشیم در این مجال اندك پس از اشاره‌ای گذرا به ریشه‌های تاریخی جامعه‌شناسی ادبیات در مفهوم فنی امروزی آن، جریان‌های عمده، چهره‌های ممتاز و مفاهیم كلیدی این قلمرو پهنا را معرفی كنیم و با اشاراتی كوتاه به واپسین جریان‌ها كه در زمانی نزدیك به ما متولد شده‌اند، به مسیر تحولات در پیش رونگاهی بیندازیم.

 

هنر و جامعه: همزادان دیروز

ارتباط هنر و جامعه از اساسی‌ترین مسائلی است كه توجه تاریخ‌نگاران هنر و زیبایی‌شناسی را به خود جلب كرده است.

بی‌گمان یكی از نامدارترین و گسترده‌ترین پروهش‌ها در این زمینه، كتاب تاریخ اجتماعی هنر نگاشتة آرنولدهاورز است، كه تاریخ هنر را از منظری كاملاً اجتماعی بررسی كرده است و پیوند تحولات هنری و ایجاد سبك‌های جدید و از میان رفتن سبك‌های پیشین را با تحولات مختلف اجتماعی آشكار ساخته است و تولد یا زوال جریانات را با وقوع حوادث معین اجتماعی گره می‌زند. 

خرید و دانلود آنی فایل

به اشتراک بگذارید

Alternate Text

آیا سوال یا مشکلی دارید؟

از طریق این فرم با ما در تماس باشید